Zabezpieczenia pracy na pojazdach i cysternach – linowe czy punktowe?
Dlaczego do zabezpieczenia pracy na pojazdach typu cysterna należy stosować zabezpieczenia przed upadkiem w układzie ciągłym ( linowy lub szynowym) a nie w układzie punktowym?
Ciągłe systemy ochrony przed upadkiem są preferowanym i bezpieczniejszym rozwiązaniem do zabezpieczania pracy na pojazdach typu cysterna, w porównaniu z systemami opartymi na pojedynczych punktach kotwiczenia.
Kluczowe argumenty to:
Eliminacja lub redukcja efektu wahadła – system ciągły pozwala utrzymać punkt zaczepienia ponad pracownikiem na całej długości cysterny, co minimalizuje odchylenie boczne podczas ewentualnego spadania. Tym samym spada ryzyko uderzenia o cysternę czy podłoże oraz zmniejsza się dystans potrzebny do zatrzymania upadku.
Zapewnienie nieprzerwanej asekuracji – pracownik przez cały czas pozostaje wpięty do systemu, niezależnie od tego gdzie się przemieści. Unika się niebezpiecznych przerw w ochronie upadku podczas zmiany miejsca/pozycji pracy, co bywa nieuniknione przy przechodzeniu między osobnymi punktami stałymi.
Spełnienie wymogów norm i bezpieczeństwa technicznego – systemy linowe/szynowe (EN 795 kl. C/D) mogą przenieść wymagane obciążenia (min. 12 kN), a przy zastosowaniu odpowiednich podzespołów (urządzeń samohamownych EN 360, amortyzatorów EN 355, szelek EN 361 itd.) tworzą kompletny system zgodny z EN 363, skutecznie powstrzymujący upadek. Odpowiednia konfiguracja i konstrukcja tych systemów ułatwia również spełnienie wymogu zapewnienia wystarczającej wolnej przestrzeni – kotwiczenie nad głową i ograniczenie drogi spadku zwiększa szanse zatrzymania upadku w powietrzu, i eleminuje ryzyko uderzenia „nogami ” o ziemię. Ważne! Przy zastosowaniu systemów szynowych analizujemy jedynie siły prostopadłe przyłożone do konstrukcji oraz eliminujemy problem „strzałki ugięcia” systemu linowego, który jest bardzo niekorzystny przy pracy na niskich wysokościach ( np. praca na cysternie).
Lepsza ergonomia i akceptacja użytkowników – ciągła szyna znacząco poprawia komfort pracy na wysokości, redukując konieczność manipulacji sprzętem i ograniczając przeszkody w poruszaniu się, co zmniejsza ryzyko wypadku z powodu niewłaściwego użycia sprzętu.
Pozytywne konsekwencje prawne i organizacyjne – wybierając system asekuracyjny w układzie ciągłym, firma/organizacja spełnia nie tylko literalne przepisy, ale i ducha wymagań BHP, stawiających na eliminację zagrożeń u źródła. W razie kontroli czy dochodzenia powypadkowego łatwiej obronić zastosowane środki jako adekwatne i zgodne z aktualnym stanem wiedzy technicznej. Dodatkowo, system ciągły lepiej wpisuje się w konieczność posiadania procedur ratunkowych (łatwiejsza ewakuacja zawieszonego pracownika).
Biorąc pod uwagę powyższe argumenty, zdecydowanie zaleca się stosowanie ciągłych, poziomych systemów asekuracji (szynowych) do zabezpieczania pracy na cysternach, zamiast pojedynczych punktów kotwiczenia. Tylko takie rozwiązanie zapewnia kompleksową ochronę przed upadkiem na całej przestrzeni roboczej cysterny, minimalizując ryzyko wahadła i upadku, oraz gwarantuje zgodność z obowiązującymi normami (EN 795, EN 363) i dobrymi praktykami bezpieczeństwa. Wdrożenie systemu ciągłego, połączone z właściwym przeszkoleniem personelu, przełoży się na zwiększenie bezpieczeństwa pracowników wykonujących niebezpieczne prace na wysokości, a tym samym na ograniczenie wypadków przy obsłudze pojazdów typu cysterna.
NAJCZĘŚCIEJ ZADAWANE PYTANIA
Praca na cysternie odbywa się na wysokości, często na wąskich i śliskich powierzchniach. Upadek z takiej wysokości może prowadzić do poważnych urazów lub śmierci, dlatego konieczne jest zastosowanie systemu asekuracyjnego. Pracownika nie raz pochyla się nad otworem do którego może wpaść.
System punktowy to pojedyncze miejsce kotwiczenia (punkt kotwiczenia zgodny z normą EN795), do którego pracownik musi się przepinać. System ciągły (linowy lub szynowy) pozwala uniknąć przepinania się i płynne przemieszczanie wzdłuż cysterny, pojazdu minimalizując ryzyko upadku i wystąpienie efektu wahadła.
Efekt wahadła to w skrócie boczne odchylenie pracownika od podczas upadku które wydłuża czas i odległość swobodnego spadania, które może doprowadzić do uderzenia w zbiornik lub podłoże. System ciągły (szynowy lub linowy) ogranicza ten efekt, ponieważ punkt kotwiczenia porusza się nad pracownikiem redukując odchylenie
Systemy muszą być zgodne z normami EN 795 kl. C lub D (linowe/szynowe), a cały zestaw zabezpieczający z normą EN 363. Dodatkowe elementy sprzętu ochrony osobistej (SOI), jak amortyzatory czy szelki, podlegają normom EN 355, EN 361 i EN 360. Najczęściej spotykane są wózki asekuracyjne z podczepionymi urządzeniami samohamownymi wpiętymi do szelek bezpieczeństwa.
Nie są z zasady zakazane, ale często nie spełniają kluczowych wymagań bezpieczeństwa przy pracy na cysternach – zwłaszcza jeśli nie dają możliwości nieprzerwanej asekuracji i nie eliminują efektu wahadła.
Tak, znacznie bardziej niż rozwiązania punktowe. Nie trzeba się przepinać, łatwiej się poruszać, a ryzyko błędów w użytkowaniu jest mniejsze
